Επιστήμονες ανακάλυψαν τις λεπτομέρειες μίας «εξαιρετικά βίαιης» επίθεσης που σημειώθηκε πριν από περίπου 4.000 χρόνια στην Αγγλία, όταν τουλάχιστον 37 άνθρωποι σφαγιάστηκαν και πιθανότατα φαγώθηκαν από τους δολοφόνους τους.

Τα οστά των θυμάτων ανακαλύφθηκαν από σπηλαιολόγους πριν από σχεδόν 50 χρόνια, αλλά η μελέτη τους που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, αμφισβητώντας την επικρατούσα άποψη ότι η Εποχή του Χαλκού ήταν μία γενικότερα ειρηνική εποχή.

Τα ευρήματα αυτά, που βρέθηκαν πεταμένα σε ένα φρεάτιο 15 μέτρων, αποτελούν το μεγαλύτερο περιστατικό βίας ανάμεσα σε ανθρώπους εκείνης της περιόδου για το οποίο οι επιστήμονες έχουν απτά στοιχεία.

Μιλώντας στο BBC, ο καθηγητής Ρικ Σούλτινγκ του πανεπιστημίου της Οξφόρδης υποστήριξε ότι η σφαγή πιθανότατα καθοδηγήθηκε από μια οργισμένη «επιθυμία για εκδίκηση» και οι επιπτώσεις της πιθανώς «αντηχούσαν από γενιά σε γενιά».

Λέει ότι τα θύματα μπορεί να έχουν φαγωθεί ως τελετουργικό για να «αποκτηνωθούν» και «προσβάλλοντας τα λείψανά τους», οι επιτιθέμενοι έστελναν ένα μήνυμα σε ολόκληρη την κοινότητα.

Συνολικά, περίπου 3.000 θραύσματα οστών βρέθηκαν σε ένα σύμπλεγμα σπηλαίων στην περιοχή Σόμερσετ, στην Αγγλία.

Ο αφανισμός μίας ολόκληρης κοινότητας

Από τη μελέτη τους, προκύπτει ότι τουλάχιστον 37 άτομα έχασαν τη ζωή τους από την επίθεση, ανάμεσά τους άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Σχεδόν τα μισά θύματα ήταν έφηβοι και παιδιά και καθώς οι οικισμοί εκείνης της εποχής αποτελούνταν από περίπου 50 έως 100 άτομα, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η σφαγή ισοδυναμούσε με τον αφανισμό μίας ολόκληρης κοινότητας.

Η Εποχή του Χαλκού στη Βρετανία διήρκεσε περίπου από το 2500-2000 π.Χ. έως το 800 π.Χ. και ήταν μια εποχή κατά την οποία ο χαλκός αντικατέστησε την πέτρα ως πρώτη ύλη για την κατασκευή εργαλείων και όπλων. Οι άνθρωποι ανέπτυξαν νέες γεωργικές μεθόδους, δημιουργώντας μεγάλα και μόνιμα αγροκτήματα.

Στην πρόσφατα ταυτοποιημένη επίθεση δεν υπήρχαν ενδείξεις αυτοάμυνας, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα θύματα αιφνιδιάστηκαν.

Σημάδια από γρατζουνιές και κοψίματα στα οστά υποδεικνύουν ότι οι επιτιθέμενοι διαμέλισαν συστηματικά τα θύματά τους χρησιμοποιώντας λίθινα εργαλεία και πιθανότατα τα κατανάλωσαν.

«Αν βλέπαμε αυτά τα σημάδια σε οστά ζώων, δεν θα είχαμε καμία αμφιβολία ότι σφαγιάστηκαν», λέει ο καθηγητής Σούλτινγκ.

Η βαρβαρότητα των επιτιθέμενων ήταν επιτηδευμένη

Ακόμη, οι εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι οι επιτιθέμενοι κατανάλωσαν τα θύματά τους επίτηδες και όχι επειδή πεινούσαν, καθώς ανάμεσα στα θραύσματα βρέθηκαν και οστά ζώων, γεγονός που δείχνει ότι υπήρχε αρκετή τροφή.

Πρόκειται για την πρώτη φορά στην ιστορία της Εποχής του Χαλκού που οι επιστήμονες καταγράφουν έναν τόσο εκτεταμένο τεμαχισμό των θυμάτων, αλλά δεν είναι σίγουροι τι προκάλεσε αυτήν τη βαρβαρότητα. Ωστόσο, κάποιες, όχι ιδιαίτερα ξεκάθαρες ενδείξεις, προτείνουν ότι η ένταση προκλήθηκε από μία διαμάχη για την αξιοποίησή των πόρων της περιοχής, κάτι που τελικά οδήγησε σε ολική κατάρρευση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο ομάδες.

«Αυτό ήταν κάτι εξαιρετικό. Αυτό το επίπεδο σχεδόν διαγραφής του ατόμου, κυριολεκτικά το κόβεις σε κομμάτια, μοιάζει με κάτι που θα έκανε κανείς μόνο αν τροφοδοτούνταν από θυμό, φόβο και αγανάκτηση», προτείνει ο καθηγητής Σούλτινγκ.

Τι προκάλεσε την επίθεση;

Μία θεωρία είναι ότι μία συγκεκριμένη, πιθανότατα φρικτή πράξη, τροφοδότησε τη συλλογική οργή της κοινότητας που πραγματοποίησε τη σφαγή.

«Δεν πρόκειται για έναν μανιακό δολοφόνο. Πρόκειται για μια κοινότητα ανθρώπων που ενώθηκαν για να το κάνουν αυτό σε μια άλλη κοινότητα», προσθέτει ο καθηγητής Σούλτινγκ, εικάζοντας ότι ίσως μία «κουλτούρα τιμής» τροφοδότησε την επίθεση.

«Αν αισθανόσουν αδικημένος, ήταν τελικά δική σου ευθύνη να κάνεις κάτι γι' αυτό. Δεν είναι ότι μπορούσες να πας στον δικαστή και να ζητήσεις να γίνει κάτι», λέει ο ακαδημαϊκός.

Υποστηρίζει ότι αυτή μοιάζει με μια περίπτωση όπου «τα πράγματα βγήκαν εκτός ελέγχου και οι κανονικοί έλεγχοι και ισορροπίες απέτυχαν».

Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό άτομο που «δεν άφηνε τα πράγματα να ηρεμήσουν» ή «είχε τη δική του ατζέντα».

«Αν έχεις τέτοιου είδους ανθρώπους στις δύο πλευρές μιας σύγκρουσης, η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει», τονίζει.

Οι ειδικοί συνήθως πίστευαν ότι η Αγγλία της πρώιμης Εποχής του Χαλκού δεν ήταν ιδιαίτερα βίαιη, επειδή έχουν βρεθεί πολύ περιορισμένα σημάδια συγκρούσεων.

Πριν από αυτήν την ανακάλυψη, μόνο περίπου 10 θύματα βίαιων επιθέσεων είχαν καταγραφεί από τη συγκεκριμένη την περίοδο. Όμως τώρα, οι επιστήμονες θεωρούν ότι η σφαγή των 37 ανθρώπων στο Σόμερσετ δεν ήταν μεμονωμένο επεισόδιο, διότι σίγουρα «θα υπήρχαν επιπτώσεις».

«Αλλά σε κάποιο σημείο πιθανώς επικράτησε η ψυχραιμία και οι άνθρωποι συνέχισαν τη ζωή τους και επέστρεψε κάποια αίσθηση κανονικότητας», προτείνει ο καθηγητής Σούλτινγκ.

Ωστόσο, προειδοποιεί ότι η επίθεση δεν πρέπει να θεωρηθεί ως ένδειξη ότι το παρελθόν ήταν «ιδιαίτερα άγριο και αιματηρό» ή ότι «τα έχουμε ξεπεράσει όλα αυτά τώρα».

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο ακαδημαϊκό περιοδικό Antiquity.

ΠΗΓΗ: Lifo (με πληροφορίες από BBC)