Ο Άρης μετατρέπεται σε μια «απόκοσμη χώρα των θαυμάτων» όταν χιονίζει
Μπορεί ο «κόκκινος πλανήτης» να μοιάζει με ένα ξηρό και έρημο μέρος, αλλά ο χειμώνας του έχει αρκετές ιδιαιτερότητες.
Δευτέρα 02 Ιανουαρίου 2023
3
λεπτά
Μπορεί ο Άρης να μοιάζει με ένα ξηρό, έρημο μέρος, αλλά ο κόκκινος πλανήτης μεταμορφώνεται σε μια απόκοσμη «χώρα θαυμάτων» τον χειμώνα, σύμφωνα με ένα νέο βίντεο που μοιράστηκε η NASA.
Είναι τέλη χειμώνα στο βόρειο ημισφαίριο του Άρη, όπου το ρόβερ Perseverance και το ελικόπτερο Ingenuity εξερευνούν ένα αρχαίο δέλτα ποταμού που κάποτε τροφοδοτούσε τον κρατήρα Jezero πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
Η σκόνη καθορίζει τον καιρό στον πλανήτη. Συνήθως προαναγγέλλει την άφιξη του χειμώνα, που συνοδεύεται από χιόνια, παγετό και πάγο. Στους πόλους του πλανήτη, η θερμοκρασία μπορεί να πέσει μέχρι και στους -123 βαθμούς Κελσίου.
Υπάρχουν δύο τύποι χιονιού στον Άρη. Το ένα είναι το είδος που συναντάμε στη Γη και αποτελείται από παγωμένο νερό. Ο αραιός αρειανός αέρας και οι θερμοκρασίες υπό το μηδέν σημαίνουν ότι το παραδοσιακό χιόνι εξατμίζεται ή μετατρέπεται, από στερεό, απευθείας σε αέριο, πριν αγγίξει το έδαφος.
Ο άλλος τύπος αρειανού χιονιού έχει βάση το διοξείδιο του άνθρακα. Λέγεται ξηρός πάγος και μπορεί να «προσγειωθεί» στην επιφάνεια. Μερικά μέτρα χιονιού τείνουν να πέφτουν στις επίπεδες περιοχές, κοντά στους πόλους.
«Πέφτει αρκετή ποσότητα ώστε να μπορείς να τη διασχίσεις με χιονοπέδιλα» δήλωσε ο Sylvain Piqueux, επιστήμονας στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας. «Αν έψαχνες για σκι, όμως, θα έπρεπε να πας σε έναν κρατήρα ή μια πλαγιά, όπου το χιόνι θα μπορούσε να συσσωρευτεί σε μια επικλινή επιφάνεια».
Μέχρι στιγμής, κανένα διαστημόπλοιο ή ρόβερ δεν έχει καταφέρει να δει την πτώση χιονιού στον κόκκινο πλανήτη, επειδή το καιρικό φαινόμενο εμφανίζεται μόνο τη νύχτα στους πόλους, κάτω από τη νεφοκάλυψη. Οι κάμερες των διαστημοπλοίων δεν μπορούν να κοιτάξουν μέσα από τα σύννεφα και δεν έχουν αναπτυχθεί ρομποτικά εξερευνητικά οχήματα που θα μπορούσαν να επιβιώσουν στις παγωμένες θερμοκρασίες στους πόλους.
Ωστόσο, το όργανο «Mars Climate Sounder» του «Mars Reconnaissance Orbiter» μπορεί να ανιχνεύσει φως που είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι και έχει εντοπίσει ξηρό πάγο. Το σκάφος προσεδάφισης Phoenix, το οποίο έφτασε στον Άρη το 2008, χρησιμοποίησε ένα από τα όργανα λέιζερ που διαθέτει για να ανιχνεύσει χιόνι σε σημείο που βρίσκεται περίπου 1.609 χιλιόμετρα μακριά από τον βόρειο πόλο του.
Οι νιφάδες χιονιού στη Γη είναι μοναδικές και έχουν έξι όψεις. Αλλά, κάτω από ένα μικροσκόπιο, οι αρειανές νιφάδες χιονιού θα έμοιαζαν, μάλλον, λίγο διαφορετικές. «Επειδή ο πάγος του διοξειδίου του άνθρακα έχει συμμετρία τεσσάρων, γνωρίζουμε ότι οι νιφάδες χιονιού από ξηρό πάγο θα έχουν σχήμα κύβου» δήλωσε ο Piqueux. «Χάρη στο Mars Climate Sounder, μπορούμε να πούμε ότι αυτές οι νιφάδες χιονιού θα ήταν μικρότερες από το πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας».
Πάγος και παγετός με βάση το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να εμφανιστούν και πιο μακριά από τους πόλους. Το Odyssey έχει παρακολουθήσει τον παγετό να σχηματίζεται και να μετατρέπεται σε αέριο υπό το φως του ήλιου.
Στο τέλος του χειμώνα, ο πάγος που έχει συσσωρευτεί μπορεί να ξεπαγώσει και να μετατραπεί σε αέριο, δημιουργώντας μοναδικά σχήματα τα οποία θύμισαν στους επιστήμονες της NASA ελβετικό τυρί, δαλματικές κηλίδες, τηγανητά αυγά, αράχνες κι άλλους ασυνήθιστους σχηματισμούς.
Οι εποχές στον Άρη τείνουν να διαρκούν περισσότερο επειδή η οβάλ τροχιά του πλανήτη γύρω από τον Ήλιο σημαίνει ότι ένα αρειανό έτος διαρκεί 687 ημέρες ή σχεδόν δύο γήινα έτη. Οι επιστήμονες της NASA γιόρτασαν το νέο έτος στον Άρη στις 26 Δεκεμβρίου, που συνέπεσε με την άφιξη της εαρινής ισημερίας στο βόρειο ημισφαίριο.